Zaden van een berk – Clark Strand
Als we haiku schrijven, laten we de natuur weer in ons leven toe en ondernemen meteen onze eigen spirituele reis. Want haiku is de enige dichtvorm die de natuur tot een spirituele weg maakt. Op de bladzijden van Zaden van een berk herdefinieert Clark Strand haiku als literaire kunst in het Engels en zet uiteen hoe de beoefening van het schrijven en lezen van haiku als een vorm van meditatie en een weg naar zelfbewustzijn kan worden gebruikt. Her en der in dit opmerkelijke boek geeft Strand specifieke voorbeelden van grote haiku’s en hun spirituele kwaliteiten, met daarbij enkele eenvoudige oefeningen om je op weg te helpen bij het schrijven van je eigen haiku. Maar Zaden van een berk is niet alleen een boek over het schrijven van haiku. Het volgt Strand ook op zijn weg van haiku-nieuweling naar een punt van inzicht, zowel in haiku als in zichzelf. Onderweg vertelt hij over zijn persoonlijke ervaringen als zen-leerling, zen-boeddhistische monnik en haiku-leraar. Het is een zachtzinnig, eenvoudig en wijs boek dat je niet zult kunnen lezen zonder het 5-7-5 lettergrepenpatroon van je eigen haiku te roffelen. Een boek waar je je niet uit zult kunnen losmaken zonder een duidelijker idee van je eigen spirituele reis te hebben verkregen.
Clark Strand is voormalig leraar Engels, zen-boeddhistisch monnik en thans hoofdredacteur van het tijdschrift Tricycle: the Buddhist Review. Hij schrijft al meer dan twintig jaar haiku en heeft les gegeven in zulke uiteenlopende ambiances als boeddhistische en christelijke kloosters, gevangenissen, scholen, het New York Open Centre en The Juillard School. In 1995 stichtte hij New York Haiku-kai, een traditionele Engelstalige haiku-groep. Strand woont met zijn vrouw en twee kinderen in de Catskill Mountains, waar hij aan zijn volgende boek werkt.
Recensie
Beschouwingen over haiku van een ex-leraar Engels, zen-boeddhistisch monnik, beoefenaar van haiku en leermeester daarin. Een voorname uitgave. De vertaling leest als oorspronkelijk in het Nederlands geschreven. In kleine hoofdstukjes brengt de auteur de haiku dichterbij. De technische facetten, maar meer nog het begrip voor de geest van dit van oorsprong Japanse gedicht. Weldadig is het steeds weer terugschakelen met de aanbeveling te vergeten wat men inmiddels denkt te weten en te beheersen, om vooral de open waakzame geest van de beginner te behouden daardoorheen. Dat onbevangen zijn en zien werd door hem gewonnen in de weg van het zen-boeddhisme. Hij tekent de misvattingen die hij moest verliezen zonder zich te sparen. Uiteraard bestaan er haiku-dichters die het onbevangene van het kind, van het eerste zien, zonder die weg te gaan behielden en zijn beschouwing en onderbouwing niet volgen. Maar voor ieder is er veel herkenning en/of verduidelijking in dit boek te vinden. Mogelijk inspireert het nieuwelingen tot een eerste haiku. Met voorbeelden, vertaald of oorspronkelijk Nederlands.
(Biblion recensie, Inge Lievaart)